Beste inwoners van de gemeente Dalfsen,
Het was een bewogen weekend. Dat heeft u misschien in uw directe woonomgeving, maar anders ongetwijfeld via de media meegekregen. De behoefte aan een feest en de versoepelingen die per zaterdag 15 januari ingingen, botsten zaterdagavond met elkaar. Met helaas als gevolg dat ik uiteindelijk een noodbevel heb moeten afkondigen voor een deel van het dorp Dalfsen en de ME heb moeten inzetten om de openbare orde te handhaven. In deze brief licht ik graag toe wat aan mijn besluiten vooraf is gegaan en hoe de politie-inzet op zaterdagavond is verlopen.
Horecaprotest op zaterdagmiddag 15 januari
De hele week speelde in Nederland de onrust en onzekerheid rondom de aankondiging van de versoepelingen op 15 januari. Ik heb, samen met collega-burgemeesters in de regio IJsselland en daarbuiten, in de loop van de week richting het kabinet aangegeven dat er maatschappelijk méér versoepelingen nodig zijn dan waar het kabinet toe leek te gaan besluiten en dat er dringend een beleid nodig is dat gericht is op de langere termijn. De coronacrisis gaat namelijk niemand in de koude kleren zitten. Deze crisis raakt de gezondheid van ons allemaal en voor velen – zeker de ondernemers in de detailhandel, de horeca, de cultuur en de evenementenbranche – raakt het ook de portemonnee. En dat is een zeer bittere pil. De versoepelingen die per 15 januari zouden ingaan, werden helaas niet verder verruimd, zo bleek tijdens de persconferentie op vrijdagavond. Horeca-ondernemers lieten daarop weten op zaterdagmiddag open te gaan, als teken van protest. Dit gebeurde ook in onze gemeente. Dit was vooraf met mij afgestemd en verliep volgens afspraak. Ik heb zaterdagmiddag ook zelf nog een aantal horeca-ondernemers bezocht. Iedereen keek terug op een mooie middag.
Eerder aangekondigd illegaal evenement op zaterdag 15 januari
In de samenleving is de rek eruit, dat is helder. Mensen hebben genoeg van de maatregelen en zijn toe aan een feestje. Dat snapt iedereen. En tegelijkertijd wordt van ons gevraagd dat we ons toch aan de regels houden. Op donderdagavond 13 januari zagen we dat er een evenement werd aangekondigd via social media. Een evenement op zaterdagavond, op een onbekende locatie nabij Dalfsen, voor 500-600 mensen. We zijn vrijdag in contact getreden met de organisator en hebben uitgelegd dat een dergelijk evenement nu helaas niet is toegestaan. Ik belde ’s avonds zelf met de organisator en waarschuwde hem dat als hij volhardde in zijn plan, ik genoodzaakt zou zijn vervolgstappen te zetten. Zaterdag bleek dat hij niet afzag van zijn plan en heb ik een preventieve last onder dwangsom opgelegd om hem te bewegen van het illegale evenement af te zien. De organisator gaf aan toch door te zullen zetten.
Het verloop van zaterdagavond 15 januari
Op zaterdagavond, kort voor 20.00 uur, zagen we dat op social media werd opgeroepen om als alternatief evenement vanaf 20.00 uur naar het Van Bruggenplein in Dalfsen te komen. De politie zag dat de bezoekersstroom snel groeide en dat bezoekers alcohol en vuurwerk bij zich hadden. De politie merkte ook op dat de bezoekers niet allemaal uit Dalfsen kwamen, maar ook uit andere provincies. Om te voorkomen dat er meer mensen naar het illegale evenement kwamen, stond de intussen opgeschaalde politie bij de hoofdtoegangswegen van Dalfsen. De politie heeft enkele keren geprobeerd in contact te komen met degene die op Facebook had opgeroepen naar het centrum van Dalfsen te komen. Helaas werd de telefoon niet opgenomen. De politie vroeg mensen te vertrekken, maar daar werd geen gehoor aan gegeven. Intussen signaleerde de politie dat zij haar werk niet meer veilig kon doen. Waarom ik zelf het podium niet beklom? De situatie werd door de politie als niet-veilig beschouwd en ons was geen organisator bekend om mee te overleggen. Tevoren was ook niets met ons overlegd, waardoor we ook niet bewust ruimte konden maken voor een statement van de evenementensector. Die vraag is door betrokkenen op geen enkel moment aan ons gesteld. De samenkomst op zaterdagavond werd een demonstratie genoemd, maar gelet op de aard van de samenkomst was hier geen sprake van: het was een illegaal evenement.
Inzet van het noodbevel
In overleg met politie en justitie heb ik een noodbevel voorbereid, bedoeld om ervoor te zorgen dat mensen gedwongen kunnen worden de locatie te verlaten. Dit was nodig omdat er vrees bestond voor ernstige wanordelijkheden en gevaar voor de volksgezondheid. Om 21.20 uur heb ik besloten tot het noodbevel. Om dit bevel in praktijk te kunnen handhaven, moest de ME worden opgeroepen. Die komt vanuit de hele regio en dit vergt dus een bepaalde aanrijtijd. Rond 23.00 uur is het noodbevel gepubliceerd. De ME was inmiddels ook aanwezig, naast de reguliere politie. Aangegeven is dat het noodbevel van kracht was en dat mensen naar huis moesten gaan. De meeste mensen gaven vrijwel direct gehoor aan de oproep en vertrokken uit eigen beweging. Uiteindelijk bleef een kern van de bezoekers over. De politie probeerde opnieuw het gesprek met deze bezoekers aan te gaan, maar kreeg weer vuurwerk toegeworpen. De politie kon vervolgens niet anders dan de inzet van de ME opschalen. Dit gebeurde gedoseerd waarbij het uiteindelijk nodig bleek twee charges uit te voeren. Rond 01.00 uur was de orde hersteld en konden eerst de ME en vervolgens ook de politie zich terugtrekken.
Waardering opruim- en schoonmaakacties
Op zondag heb ik gesproken met enkele ondernemers uit het centrum van Dalfsen, met Ondernemend Dalfsen en met enkele omwonenden van het gemeentehuis. Ik ben blij van de omwonenden te hebben begrepen dat zij zich zaterdagavond niet onveilig hebben gevoeld in hun eigen huis. En ik dank al diegenen die zaterdagnacht direct met bezems de straat schoonveegden en zich op zondag opnieuw inspanden om alles weer netjes te krijgen in de omgeving van het gemeentehuis.
Wat zo’n avond met mij als burgemeester doet
Afgelopen vrijdag was ik precies drie jaar burgemeester van de gemeente Dalfsen. Daarvoor was ik twee jaar burgemeester in een andere gemeente. In die vijf jaar heb ik nog nooit een noodbevel hoeven geven of de ME in hoeven zetten. Ook voor mij was gisteravond dus uitzonderlijk en ik hoop dat het mij in de toekomst bespaard blijft. Het is absoluut niet prettig om dit soort besluiten te nemen, maar ze waren wel nodig. Op zondag heb ik in persoonlijke contacten, richting de media en online toegelicht wat er gebeurd is en welke besluiten ik heb genomen. Vooral op social media wordt duidelijk dat er veel reacties mogelijk zijn op de gang van zaken gisteravond. Dat is ook prima. Ik heb gehandeld naar bevind van zaken. Via deze brief hoop ik uit te kunnen leggen wat mijn beweegredenen waren en wat vooraf ging. Sommige online reacties richten zich niet zozeer op mijn besluiten of afwegingen, maar op mijn persoon. Daarnaast zijn er mensen die de grens van het onbetamelijke overschrijden in hun online acties. Ik dank de inwoners en ondernemers die mij persoonlijk lieten weten wat er rondgaat op internet en wat ze daarvan vinden. Ik dank u oprecht voor uw steun aan mij.
De draad samen weer oppakken
Van eind september tot midden november konden we ons ‘normale leven’ weer leven. Corona leek even echt op zijn retour. Ik wens ons allen toe dat dit binnenkort opnieuw en dan voor lange tijd het geval zal zijn. Het is de kunst elkaar in de tussentijd te blijven opzoeken en niet tegenover elkaar te komen staan. Dat vergt van ons allen het nodige. De afgelopen twee jaar heb ik me steeds ingespannen om in contact te blijven: met jong en oud, met inwoners en ondernemers, met voor- en tegenstanders van het geldende coronabeleid. In onze regio en in de gemeente Dalfsen zijn we daarnaast vaak samen op zoek geweest naar hoe dingen wel mogelijk gemaakt konden worden. Het credo dat me daarbij motiveert, is de oproep die ik hoorde van een horeca-ondernemer: laten we vooral menselijk blijven in deze tijd. Daarbij wens ik ons toe dat onze gemoedelijke en veilige gemeente zich de komende tijd zo zal blijven tonen.
Ik wens ons allen de komende tijd veel doorzettingsvermogen, tolerantie, veerkracht en bovenal een goede gezondheid toe. Heeft u naar aanleiding van de gebeurtenissen dit weekend een vraag of opmerking? Laat dan van u horen via 14 0529 of via burgemeester@dalfsen.nl.
Met hartelijke groet,
Erica van Lente
Burgemeester gemeente Dalfsen
