De toeristische fietstocht langs de twaalf neergestorte oorlogsvliegtuigen in de gemeente Dalfsen is vanmiddag onder grote belangstelling gelanceerd als ‘Liberation Route Dalfsen’ door de betrokken partijen Liberation Route Europe, Stichting Erfgoed Luchtoorlog Nederland (SELN), Historische Kring Dalfsen en de gemeente Dalfsen. De onthulling van de ‘Vector of Memory’, die de opname van de fietsroute in de Europese bevrijdingskaart symboliseert, was bij de plek van het in 2020 geborgen vliegtuigwrak in Millingen.
Op 30 januari 1944 stortte een Duits gevechtsvliegtuig neer in een weiland in het buurtschap Millingen, nabij Hoonhorst. Dit wrak werd in het najaar van 2020 geborgen. Met de berging van het vliegtuig in Millingen werd de fietstocht die in het kader van 75 Jaar Vrijheid werd ontwikkeld, compleet. De fietstocht voert langs dertien panelen: twaalf op de plek van een in de Tweede Wereldoorlog neergestort vliegtuig en één bij het geallieerd erehof op begraafplaats Ruitenborgh in Dalfsen. Met verhalen en foto’s herinneren ze aan de crashes en aan andere WOII-gebeurtenissen in de gemeente Dalfsen.
Johan en Gisèla Mallant van SELN zochten vervolgens contact met Liberation Route Europe, met de vraag (en de daarbij behorende financiële steun) om de fietsroute als themaroute in de Europese kaart op te nemen. Daarvoor moesten er aanvullende teksten en beelden gemaakt en verzameld worden. Schrijver en oud-docent Hugo van de Ende, woonachtig in Hoonhorst, werd gevraagd teksten te schrijven die de lezer op een beeldende manier meenemen naar de gebeurtenissen van die tijd. De Historische Kring dook in de archieven voor beeldmateriaal.
Themapagina en kaart Liberation Route
De dertien panelen in de gemeente zijn nu gemarkeerd met de zogenoemde ‘Vector of Memory’. Deze vierkante plaquette, ontworpen door architect Daniel Libeskind, is een wandel- en fietspadmarkering aan de voet van elke paneel die mensen, plaatsen en verhalen uit het hele Europese landschap met elkaar verbindt.
Via de themapagina op de website en in de app van de Liberation Route is de kaart voor de fietstocht door Dalfsen met de daarbij behorende verhalen op te vragen. Daar is ook een .GPX-bestand te downloaden voor route-apps en GPS-trackers. Op korte termijn zullen ook bij de panelen zelf QR-codes opgehangen worden, die met behulp van een smartphone naar de online verhalen leiden.
Ooggetuigenverslag Dorus Broeks
Na de lancering droeg Gisèla Mallant, naast voorzitter van SELN ook documentairemaker, het ooggetuigenverslag van wijlen Hoonhorster Dorus Broeks over aan de Historische Kring. Dorus Broeks zag het Duits gevechtsvliegtuig tachtig jaar in Millingen neerstorten. Hij kon in 2020 nog bij de berging van het wrak aanwezig zijn, voordat hij iets meer dan een halfjaar later op 101-jarige leeftijd overleed.
Het ooggetuigenverslag werd door Gisèla Mallant samengesteld uit beelden van onder meer Vechtdal TV en RTV Oost. Deze video is komende week te bekijken via RTV Vechtdal.
Foto’s Johan Bokma